Kutxa bira Hernanin

Harrera ezin beroagoa Hernanik, Kutxa Birari. 

Bideo laburpena

 

 HERNANIko Kronikatik jasota:

Bizi gira... Kutxa Bira' ekimeneko Kutxa atzo iritsi zen Hernanira, eta harrera ezin hobea egin zioten herritarrek, Kale Nagusian gora..

Aurten, osasun egoera dela eta, bertan behera gelditu behar izan dira hainbat kultura-ekitaldi; Korrika, Herri Urrats edota Nafarroaren Eguna kasu. Hari horri tiraka,    Bizi gira... Kutxa Bira egitasmoa antolatu du Iparra Hegoa elkarteak. Egurrezko kutxa bat da ekimeneko protagonista, eta Argentinako Patagones hiritik abiatu zen duela bi hilabete, martxoaren 20an. Euskal Herri osoko herri ugari bisitatu ditu, eta bihar amaituko du ibilbidea, Seguran. Zehazki, 72 egunetan, 71 herritatik igaro da. Atzo Hernanin izan zen, eta ekitaldi berezi zein goxoa eskaini zioten hernaniarrek kutxari.  

Antolatzaileek azaldu dute­nez, Kutxa Birak irudikatzen du «euskerarik gabe ez dagoela euskal herritarren sarea josterik, ez dagoela Euskal Herria eraikitzerik». Hori horrela, dinamika honekin, euskalgintzako eta herrigintzako eragileen ametsak bildu nahi dituzte; Euskal Herrikoak eta diasporakoak. Amets Arzallusek idatzi zuen lehen mezua, eta bi hilabete daramatza kutxa barruan. Alegia, herriz herriko aldarrikapenez gainera, bertsolariak idatzita Hitza da gure lurra testua dago kutxan, euskal herritarrei zuzendutakoa. Amets edo mezu orokor hori udalerri guztietan irakurri da, eta atzo, Hernanin ere irakurri zuten. Besteak beste, hauxe dio Arzallusen testuak: «Hemen landatu genuen gure hitza, eta landare hartatik sortu zen harreman sare mugagabe bat, orain gure herria deitu dezakeguna, Euskal Herria, euskara eman eta hartzen duen jendea».      

Oilo ipurdia jarri zion askori, atzo arratsaldeko ekitaldiak

Arratsaldeko 17:30etan iritsi zen Kutxa Bira Hernanira, Zinkoenera. Lasarte-Oriatik iritsi zen, eta hantxe zituen hernaniarrak zain, emozioz beteta. Errugbiak egin zion harrera, eta sospresaz betetako arratsaldea izan zen, askori oilo ipurdia jarri ziona. Adar hotsak, trikiti eta pandero doinuak eta dantza saio ugari eskaini zizkioten kutxari, Kale Nagusian gora osatu zuen ibilbide jendetsuan. Herriko eskolek ere eraman zuten kutxa eskuz esku, eta Dobera Euskara Elkartearen eskutik sartu zen Plazara. Bertan, herriko ikurra den axeria ere agertu zen, dantzari, txistularien doinuekin. 

Plazan bertan egin zuten ekitaldi nagusia atzokoan. Hernaniko Errugbi Elkarteak, antolakuntzaz arduratu denak, koreografia bat eskaini zuen, bere jokoan oinarritutakoa, euskerari bultzada emateko jokaldi bat irudikatuz. Txalaparta hotsik ere ez zen falta izan, eta bi bertso ere eskaini zizkion Aitor Osa bertsolariak, kutxari behar bezalako agurra eman aurretik. Igeldorako bidea hartu zuen kutxak, ondoren.

Bihar Seguran, azkeneko geltokian, aurreikusita dago irakurtzea Arzallusen mezua eta kutxan beraien mezua sartu duten herri guztiena. Horrelaxe emango diote amaiera, Bizi gira... Kutxa Birari. 

  

Berriro ere kalean

Covid-19agatik hartutako neurriak direla-eta, iganderoko ohiko kalejira egin gabe egon gara 2020ko azaroaren 1etik pasa den igandera arte, maiatzaren 16ra arte. 16an, euria ari zuenez, udaletxeko arkupeetan egin genuen emanaldia, eta inguruan zebiltzan herritar batzuk hurbildu zitzaizkigun agurtzera. 

Gaur, berriz, eguraldi bikaina izan dugu, eta kaskoko ohiko buelta egin ondoren, Santa Barbara auzoan ibili gara.

 

Inauteririk ez aurten eta Asteartitako bolera bideoan

Aurten ez dugu inauteririk izan pandemiaren eraginez. Horren ordez, Iñaki Egurenek eta Joxan Goikoetxeak  gogora ekarri nahi izan dute, gaurko egunez, Inauteri asteartean, Hernanin jotzen zen doinu bat: Asteartiko bolera. Goizeko seietan jotzen zuten, diana modura.

Isidro Ansorena txistulari hernaniarraren paperetan agertzen da bolera hau, azaldu dutenez. «Joxe Ansorenak, Isidroren anaiak, Jose Inazio Ansorenak 1978an egindako elkarrizketa batean kontatzen du nola jendea algara batean jartzen zen, doinu hau entzun orduko».

Badirudi doinu hau jotzeko ohitura beste txistulari hernaniar batengandik jasoa zegoela; Teodoro Erauskinen eskutik, hain zuzen ere. «Bolera erritmoa XVIII eta XIX. mendetan asko zabaldu zen, eta zenbait musikari klasikok ere bere konposizioetan erabili zuten, Chopinek edo Ravelek adibidez». Bolerak erritmo hirukoitza edo ternarioa du, eta Seguidilla espainiar dantzatik etorri daitekela dirudi. Sebastián Lorenzo Cerezo dantzariak aurkeztu zuen 1780an, eta oso azkar zabaldu omen zen. Perkusioa (kastañuelak eta tanborila) eta kitarra izan ohi zituen musika akonpainamendu bezala, eta bere ezaugarri garrantzitsuenetako bat zen eskuen mugimendua. Gero, bolero latinoa ezagutzera eman zen, agian bolero espainarraren ondorengo bezala; baina eboluzio, erritmo (binarioa) eta izaera guztiz desberdinarekin.

.

Santa Ageda bezpera gogoratzen

Aurten ba ezin, "pandemia" dalata ezinezkoa izan da irtetea. Urteetan euria, elurra, sekulako hotza pasa izan degu hutsik egin gabe baina aurten behintzat birtualki ikusi behar izan ditugu abesbatzak.

Beste urteetako taldeak:

KANTUZ abesbatzak 2021 honetan sortutako bideoa ikusgai HEMEN

Martina Oiarbidek 100 urte

 Martina Oiarbidek atzo 100 urte bete zituen. Donostiren bizilagun mina izateagatik, honek oparitxoa eskeini izan nahi zion. Horregatik, biribilketak jotzeaz gain, Donostik "Agurra" dantzatu zion.

Erregeak Datoz doinua balkoietatik

 Kabalgatarik ez da izango Hernanin gaur, Errege egunaren bezperan; baina 'Erregeak datoz' pieza eskainiko dute herriko txistulariek, arratsaldeko 18:00etan, etxeetako balkoietatik. Eta aurrerapen  bezala, bideoa grabatu dute, pieza bera joaz, etxetik etxera elkarrekin.Irudian klik egin bideoa ikusteko

 

Ruth Martin gogoan Txistulari aldizkarian

 263-264 aldizkarian (2020 bigarren sehilekoan) Ruth Martini buruzko zerzelada batzuk argitaratu dituzte.

Dokumentua irakurtzeko argazkian klik egin.

“Niretzat txistua jotzea egunerokotasunarekin hausteko momentu bat da, asko gozatzen dena, burua horretan duzulako, eta beste guztia ahaztu egiten duzulako” (Hernaniko Kronika, 2019-06-24) Argazkia: Txistulari gazteen txapelketa aurkezten 2010ean

Donostiako Udaleko Txistulari Taldea, Ruth Martin Apezetxea gogoan

Abenduaren 6an, Donostiako Udalaren Txistulari Taldeak Joxe Olaizolaren "Mendian bai alai!" pieza jo zuen gure banda-kide eta lagun Ruth Martin Apezetxearen omenez. Esteka honetan duzue une horren grabazioa.

Ikusi bideoa hemen 

 Joxe Olaizola Gabarain

Musikagilea, organista, zuzendaria, antzerki-gizona. Hernanin jaioa, 1883ko urtarrilaren 27an, Donostian hila 1969ko ekainaren 8an.

8 urte zituela, Manuel Cendoya Hernaniko organistarekin hasi zituen musika-ikasketak, eta geroago harmonia, konposizioa, organoa eta ahots-taldea ikasi zituen Donostiako Arte Ederretako Akademian, Herriaren Adiskideek sortu eta sostengatuta. Oraindik ikasle zela, Jose Maria Echeverriak Akademiaren barruan zuzentzen zuen "abesbatza Elkarteko" solfeo-irakasle izendatu zuten, eta, besteak beste, Secundino Esnaolarena zen. Aipatu zuzendaria kargutik kentzean, Olaizolak ordezkatu zuen, 1902an Esnaolarekin batera Donostiako Orfeoi sortu berria igarotzeko. 1904an San Pedro elizako organista izendatu zuten, 1906an Donostiako Santa Maria elizako organistia irabazi zuen lehiaketa bidez, Santesteban ordezkatuz.

Gehiago jakiteko...

Ruth Martin zuzendaria, agur

 Ez usteko  ta kolpe galanta jaso dugu. Ruth joan zaigu, agurtu gabe. Denok hunkituta gaude, umezurtz utzi gaitu.

51 urtekin utzi gaitu. Urtarrilan beteko zituen bi urte  zuzendari lanetan. 

Agur Ruth laister batean denok betiko elkarrekin izango gara zeruko txistulari bandan jotzen.

Urriak 25eko dianan

Urte latza aurtengoa. COVID19k sortutako pandemia dela eta, azkeneko diana azaroaren 1 ean eskeini zuten txistulariek. Bideoa urriak 25eko unetxo bat ageri da. Kide bat ere falta da, positiboa emateagatik PCR proban, etxean geratu beharra izan zuen.

Udazkeneko kontzertua Ereñotzun

Urriaren 18an Txistulariak ( sei txistulari, bi atabalari-perkusionista) bi tronpetajolerekin batera Ereñozu auzoan ibili ziren. Zenbait lekutan, geldialdiak egin zituzten, bakoitzean bizpahiru pieza jotzeko. Berez, aurreko udaberrian egiteko emanaldia zen, baina pandemiak sortutako egoera dela-eta, udazkenera arte atzeratu behar izan zen kontzertutxoa.

Eguraldi bikaineko eguna atera zen, eta ordu eta erdi aritu ziren txistulariak auzoan. Honako pieza hauekin osatu zuten emanaldia:

Honako pieza hauekin osatu zuten emanalaldia:  Artetxe (mazurka) Baltsa Besta berri Guretzat berdin dira Martxa Martxa Heraldikoak San Migel martxa Txurkoene Xamurra

Irudian sakatuz bideoa ikus daiteke

Dianen printzak

Urte arraro honetan, txistulari banda abuztuan ere aritu da. Hemen dianen printza batzuk.

Askatasunaren eguna Pasai Donibanen

 ASKATASUNAREN EGUNA 2020

Abuztuak 15, Pasai Donibane

Euskal Herria Batu

Nafar Estatua Indartu

Euskaldunon Lurraldea Askatu!

Lema honen pean ospatu zen Donibanen urtero antolatzen den  Askatasunaren Eguna. 

Osasun larrialdia dela eta ,aurten txistulari gutxiagorekin ospatu da.

EGITARAUA:

12:00etan: ekitaldiaren hasiera Donibane Kaleko tximinian.

Umilladeroruntz txistulariekin.

Eroriei Omenaldia eta Agur Dantza

Herriko Plazara txistulariekin.

Herriko Plazan: Bertsolariak eta Ekitaldi Politikoa

Abeslariak.

Muxikoak.

Abuztuan ere txistulariok diana jotzen

 Beste urteetan abuztuan txistulariak jai egiten dute, aurten berriz gogotsu dabiltza eta dianak jotzen segituko dute.

Txistulariak auzoetan

Kaxkoan jotzeaz gain, igandeetan txistulariak auzoetara bixita egiten ari dira.
Joan dan astean Elizatxon izan ziran eta gaur Santa Barbara auzoan. Gaur harridura handiz eta pozez hartu dituzte auzokideek; izan ere, inoiz ez bait dira bertan jotzen izan. Txalo ugaria jasoaz agurtu dituzte txistulariak.